1. พระราชกฤษฎีกาค่าเช่าบ้านข้าราชการ พ.ศ.2547 ให้ยกเลิกกฎหมายใด

ตอบ  (๑) พระราชกฤษฎีกาค่าเช่าบ้านข้าราชการ พ.ศ. ๒๕๒๗

(๒) พระราชกฤษฎีกาค่าเช่าบ้านข้าราชการ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๓๒

(๓) พระราชกฤษฎีกาค่าเช่าบ้านข้าราชการ (ฉบับที่ ๓) พ.ศ. ๒๕๓๓

(๔) พระราชกฤษฎีกาค่าเช่าบ้านข้าราชการ (ฉบับที่ ๔) พ.ศ. ๒๕๓๕

(๕) พระราชกฤษฎีกาค่าเช่าบ้านข้าราชการ (ฉบับที่ ๕) พ.ศ. ๒๕๓๙

(๖) พระราชกฤษฎีกาค่าเช่าบ้านข้าราชการ (ฉบับที่ ๖) พ.ศ. ๒๕๔๑

(๗) พระราชกฤษฎีกาค่าเช่าบ้านข้าราชการ (ฉบับที่ ๗) พ.ศ. ๒๕๔๑

(๘) พระราชกฤษฎีกาค่าเช่าบ้านข้าราชการ (ฉบับที่ ๘) พ.ศ. ๒๕๔๕

2. ท้องที่ที่เริ่มรับราชการ หมายความว่าอย่างไร

ตอบ  ท้องที่ที่ได้รับการบรรจุและแต่งตั้งให้ปฏิบัติราชการ หรือมีคำสั่งให้ไปปฏิบัติราชการ และได้มีการรายงานตัวเพื่อปฏิบัติราชการตามพระราชกฤษฎีกานี้

3. พระราชกฤษฎีกาค่าเช่าบ้านข้าราชการ พ.ศ. 2547 ได้มีการแก้ไขในประเด็นต่างๆใดบ้าง

ตอบ  พระราชกฤษฎีกาค่าเช่าบ้านข้าราชการ พ.ศ. 2547  ได้มีผลใช้บังคับแล้ว โดยได้ประกาศใน   ราชกิจจานุเบกษา   เล่ม 121 ตอนพิเศษ 81 ก วันที่ 27 ธันวาคม 2547  ได้มีการแก้ไขในประเด็นต่างๆ โดยสรุปได้ดังนี้

(1) แก้ไขให้ข้าราชการที่เช่าซื้อบ้านหรือกู้เงินเพื่อซื้อบ้านในท้องที่หนึ่งไว้ก่อนที่ตนจะย้ายไปรับราชการในท้องที่นั้น และต่อมาได้รับคำสั่งให้ย้ายไปรับราชการในท้องที่ที่บ้านตั้งอยู่ หากว่ายังคงมีหนี้ค้างชำระราคาบ้านอยู่ และตนมีสิทธิได้รับค่าเช่าบ้าน  ก็จะมีสิทธินำหลักฐานการชำระ ค่าเช่าซื้อหรือค่าผ่อนชำระเงินกู้เพื่อชำระราคาบ้านดังกล่าวมาเบิกจากทางราชการได้ (ซึ่งหลักเกณฑ์เดิมจะเบิกไม่ได้ เนื่องจากถือว่ามีเคหสถานของตนเองอยู่ก่อนแล้ว ตามมาตรา 7(2) แห่งพระราชกฤษฎีกาฯ)

(2) แก้ไขในกรณีที่ข้าราชการและคู่สมรสรับราชการอยู่ในท้องที่เดียวกัน และต่างมีสิทธิได้รับค่าเช่าบ้าน ให้มีสิทธิเลือกได้ว่าจะให้ฝ่ายใดเป็นผู้เบิก (ซึ่งตามหลักเกณฑ์เดิมบังคับให้ผู้ที่มีสิทธิสูงกว่าเป็นผู้เบิก หรือกรณีที่สิทธิเท่ากันฝ่ายชายเท่านั้นที่มีสิทธิเบิกได้) ทั้งนี้ เพื่อเป็นการสนับสนุนหลักความเท่าเทียมกันทางเพศที่รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทยรับรองไว้

(3) แก้ไขให้ข้าราชการที่บ้านได้ถูกทำลายหรือเสียหายจนไม่สามารถพักอาศัยอยู่ได้อันเนื่อง  มาจากภัยพิบัติ   เช่น ไฟไหม้ น้ำท่วม วาตภัย  เป็นต้น       มีสิทธิเช่าบ้านหรือเช่าซื้อบ้านหรือกู้เงินเพื่อซื้อบ้านหลังใหม่และนำมาเบิกจากทางราชการได้

(4) แก้ไขปรับปรุงบัญชีอัตราค่าเช่าบ้านข้าราชการให้สอดคล้องกับบัญชีอัตราเงินเดือนและเงินประจำข้าราชการตุลาการและข้าราชการอัยการให้สอดคล้องกับพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการฝ่ายตุลาการศาลยุติธรรม พ.ศ. 2543  และบัญชีอัตราเงินเดือนและเงินประจำตำแหน่งข้าราชการอัยการท้ายพระราชบัญญัติเงินเดือนและเงินประจำตำแหน่งข้าราชการอัยการ พ.ศ. 2544

4. ค่าเช่าบ้าน คืออะไร  จงอธิบาย

ตอบ    ค่าเช่าบ้านเป็นค่าตอบแทนซึ่งทางราชการให้กับข้าราชการซึ่งได้รับความเดือดร้อนในเรื่องที่อยู่อาศัยเนื่องจากทางราชการเป็นเหตุคือได้รับคำสั่งให้ไปปฏิบัติราชการเป็นการประจำในต่างท้องที่และไม่มีที่อยู่อาศัยของตนเองหรือของสามี/ภรรยาที่พอจะอาศัยอยู่ได้ในท้องที่นั้น โดยข้าราชการผู้เบิกต้องเช่าและอาศัยอยู่จริง จึงจะมีสิทธินำหลักฐานการเช่าบ้านมาเบิกค่าเช่าบ้านจากทางราชการได้ไม่เกินจำนวนที่กำหนดไว้ตามบัญชีอัตราค่าเช่าบ้านข้าราชการ

5. ข้าราชการผู้ใดได้รับคำสั่งให้เดินทางไปประจำสำนักงานในต่างท้องที่มีสิทธิได้รับค่าเช่าบ้านข้าราชการเท่าที่ต้องจ่ายจริงตามที่สมควรแก่สภาพแห่งบ้าน แต่อย่างสูงไม่เกินจำนวนเงินที่กำหนดไว้ตามบัญชีอัตราค่าเช่าบ้านข้าราชการท้ายพระราชกฤษฎีกานี้  เว้นแต่อย่างไร

ตอบ     (๑) ทางราชการได้จัดที่พักอาศัยให้อยู่แล้ว

(๒) มีเคหสถานอันเป็นกรรมสิทธิ์ของตนเองหรือคู่สมรสในท้องที่ที่ไปประจำสำนักงานใหม่ โดยไม่มีหนี้ค้างชำระกับสถาบันการเงิน

(๓) ได้รับคำสั่งให้เดินทางไปประจำสำนักงานใหม่ในท้องที่ที่เริ่มรับราชการครั้งแรกหรือท้องที่ที่กลับเข้ารับราชการใหม่

(๔) ได้รับคำสั่งให้เดินทางไปประจำสำนักงานใหม่ในต่างท้องที่ตามคำร้องขอของตนเอง

6. ถ้าข้าราชการและคู่สมรสรับราชการในท้องที่เดียวกันและต่างก็มีสิทธิได้รับค่าเช่าบ้าน ให้เบิกจ่ายอย่างไร

ตอบ   ถ้าข้าราชการและคู่สมรสรับราชการในท้องที่เดียวกันและต่างก็มีสิทธิได้รับค่าเช่าบ้านข้าราชการตามพระราชกฤษฎีกานี้ ให้เบิกจ่ายได้เฉพาะคนใดคนหนึ่ง

ข้าราชการผู้ใดมีสิทธิได้รับค่าเช่าบ้านข้าราชการตามพระราชกฤษฎีกานี้ และมีคู่สมรสเป็นข้าราชการกรุงเทพมหานคร พนักงานส่วนท้องถิ่น หรือพนักงานหรือลูกจ้างของรัฐวิสาหกิจตามกฎหมายว่าด้วยวิธีการงบประมาณ หรือพนักงานหรือเจ้าหน้าที่องค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญ หรือองค์การมหาชน ถ้าคู่สมรสของผู้นั้นได้ใช้สิทธิเบิกค่าเช่าบ้าน หรือข้าราชการผู้นั้นได้อยู่ในที่พักอาศัยที่ทางราชการจัดให้แก่คู่สมรสในท้องที่เดียวกัน ข้าราชการผู้นั้นไม่มีสิทธิเบิกค่าเช่าบ้านข้าราชการตามพระราชกฤษฎีกานี้

7. ผู้ที่จะมีสิทธิเบิกค่าเช่าบ้านจะต้องเป็นไปตามหลักเกณฑ์ที่กำหนดไว้ในพระราชกฤษฎีกาค่าเช่าบ้านข้าราชการ พ. ศ. 2547   ได้แก่

ตอบ   1. เป็นข้าราชการที่ได้รับคำสั่งให้เดินทางไปประจำสำนักงานในต่างท้องที่   และไม่เข้าข่ายข้อห้ามดังต่อไปนี้(มาตรา 7)

(1)  ทางราชการได้จัดที่พักให้อยู่แล้ว

(2)  มีเคหสถานอันเป็นกรรมสิทธิ์ของตนเองหรือคู่สมรสในท้องที่ไปประจำสำนักงานใหม่โดยไม่มีหนี้ค้างชำระกับสถาบันการเงิน

(3)  ได้รับคำสั่งให้ไปประจำสำนักงานใหม่ในท้องที่ที่รับราชการครั้งแรกหรือท้องที่ที่กลับเข้าราชการใหม่

(4)  ได้รับคำสั่งให้เดินทางไปประจำสำนักงานใหม่ในต่างท้องที่ตามคำร้องขอของตนเอง

2. ข้าราชการผู้ซึ่งต้องไปปฏิบัติราชการประจำในต่างท้องที่เนื่องจากสำนักงานเดิมย้ายไปตั้งท้องที่ใหม่ มีสิทธิเบิกค่าเช่าบ้าน  เว้นแต่ท้องที่ใหม่ที่สำนักงานเดิมย้ายไปอยู่ใกล้เคียงกับท้องที่สำนักงานเดิม (มาตรา 8)
3. ข้าราชการได้รับคำสั่งให้ย้ายไปในท้องที่มีเคหสถานของตนเองหรือคู่สมรส ตามมาตรา 7(2) ไม่มีสิทธิเบิกค่าเช่าบ้านแม้กรรมสิทธิ์จะโอนไปแล้ว เว้นแต่บ้านนั้นถูกทำลายหรือเสียหายด้วยภัยพิบัติ** จนไม่สามารถอาศัยอยู่ได้มีสิทธิเบิกค่าเช่าบ้านจากทางราชการได้ย้ายไปท้องที่ที่มีเคหสถานของตนเอง (มาตรา 9)
4. 4. ข้าราชการซึ่งได้รับค่าเช่าบ้านในท้องที่หนึ่ง ต่อมาได้รับคำสั่งให้ย้ายไปต่างท้องที่ซึ่งตนมีสิทธิได้รับค่าเช่าบ้าน มีสิทธินำหลักฐานการชำระค่าเช่าบ้าน (ค่าผ่อนชำระค่าเช่าซื้อหรือผ่อนชำระเงินกู้) ในท้องที่เดิมมาเบิกค่าเช่าบ้านในท้องที่ใหม่ได้ (มาตรา 15,มาตรา 18)
5. ข้าราชการมีสิทธิได้รับค่าเช่าบ้านตามพระราชกฤษฎีกานี้ได้เช่าซื้อหรือผ่อนชำระเงินกู้เพื่อชำระราคาบ้านในท้องที่ประจำสำนักงานใหม่เพื่อใช้เป็นที่อยู่อาศัยและได้อาศัยอยู่จริงในบ้านนั้น ให้ข้าราชการ นำหลักฐานการผ่อนชำระค่าเช่าซื้อหรือผ่อนชำระเงินกู้มาเบิกค่าเช่าบ้านจากทางราชการได้ไม่เกินจำนวนที่กำหนดตามบัญชีอัตราค่าเช่าบ้านข้าราชการตามเงื่อนไขต่อไปนี้(มาตรา 17)
6. ผู้ที่จะมีสิทธิเบิกค่าเช่าบ้านในกรณีที่ข้าราชการที่ได้รับคำสั่งให้เดินทางไปประจำสำนักงานในต่างท้องที่ จะต้องไม่เข้าข่ายข้อห้ามดังต่อไปนี้คือ

ตอบ     (1)  ทางราชการได้จัดที่พักให้อยู่แล้ว

(2)  มีเคหสถานอันเป็นกรรมสิทธิ์ของตนเองหรือคู่สมรสในท้องที่ไปประจำสำนักงานใหม่โดยไม่มีหนี้ค้างชำระกับสถาบันการเงิน

(3)  ได้รับคำสั่งให้ไปประจำสำนักงานใหม่ในท้องที่ที่รับราชการครั้งแรกหรือท้องที่ที่กลับเข้าราชการใหม่

(4)  ได้รับคำสั่งให้เดินทางไปประจำสำนักงานใหม่ในต่างท้องที่ตามคำร้องขอของตนเอง

หมายเหตุ   ท้องที่ หมายถึง กรุงเทพมหานคร อำเภอ กิ่งอำเภอ

9. สถาบันการเงินเพื่อใช้สิทธิเบิกค่าเช่าบ้าน ได้แก่

ตอบ   1. ธนาคารพาณิชย์ ์ตามกฎหมายว่าด้วยธนาคารพาณิชย์

2. รัฐวิสาหกิจที่ดำเนินกิจการเกี่ยวกับการเคหะ หรือดำเนินธุรกิจเกี่ยวกับการให้กู้ยืมเงินเพื่อเช่าซื้อบ้าน หรือผ่อนชำระราคาบ้าน
3. สหกรณ์ที่จดทะเบียนตามกฎหมายว่าด้วยสหกรณ์ และมีวัตถุประสงค์เพื่อดำเนินกิจการ เกี่ยวกับการเคหะ
4. กองทุนบำเหน็จบำนาญข้าราชการตามกฎหมายว่าด้วยกองทุนบำเหน็จบำนาญข้าราชการ
5. ธนาคารอิสลามแห่งประเทศไทยตามกฎหมายว่าด้วยธนาคารอิสลามแห่งประเทศไทย
6. บริษัทบริหารสินทรัพย์ตามพระราชกำหนดบริษัทบริหารสินทรัพย์ พ.ศ. 2541 ซึ่งดำเนินกิจการรับซื้อหรือรับโอนสินทรัพย์ด้อยคุณภาพของสถาบันการเงินตาม (1)
7. นิติบุคคลที่มีวัตถุประสงค์และดำเนินกิจการเกี่ยวกับการเคหะ หรือการให้เช่าซื้อบ้านหรือ ให้กู้ยืมเพื่อชำระราคาบ้าน
8. การเบิก มีกี่ประเภท อะไรบ้าง

ตอบ   3  ประเภท  ได้แก่

1. เช่าบ้าน
2. เช่าซื้อบ้าน
3. ผ่อนชำระเงินกู้เพื่อชำระราคาบ้าน
4. ผู้มีอำนาจการจัดบ้านพักให้ข้าราชการเข้าพักอาศัย คือใคร

ตอบ    ผู้มีอำนาจการจัดบ้านพัก

(1) กำหนดให้หัวหน้าส่วนราชการเจ้าของงบประมาณหรือผู้ที่ได้รับมอบหมายเป็นผู้มีอำนาจจัดข้าราชการเข้าพักอาศัยในบ้านพักที่ว่าง

(2) กำหนดให้หัวหน้าส่วนราชการประจำสำนักงานของข้าราชการที่ปฏิบัติหน้าที่โดยข้าราชการ ผู้นั้นได้รับคำสั่งให้ไปช่วยราชการลักษณะเป็นการประจำในต่างสำนักเบิกเงินเดือนหรือต่างสำนักงานในท้องที่เดียวกัน เป็นผู้มีอำนาจในการจัดข้าราชการดังกล่าวเข้าพักอาศัยในบ้านพักของทางราชการ

 ข้อสังเกต หัวหน้าหน่วยงานต่าง ๆ มีหน้าที่ต้องตรวจสอบข้าราชการในสังกัด เพื่อให้ทราบว่า

มีผู้ใดเป็นผู้มีสิทธิเบิกเงินค่าเช่าบ้านไม่ว่าจะกำลังใช้สิทธิอยู่หรือไม่ก็ตาม เมื่อบ้านพักของทางราชการว่างลง ก็เป็นหน้าที่ของหัวหน้าหน่วยงานดังกล่าวที่จะต้องแจ้งสั่งการให้ข้าราชการเข้าอยู่อาศัย หากข้าราชการสละสิทธิการเข้าอยู่อาศัย ก็ถือว่าเป็นผู้ไม่มีสิทธิได้รับค่าเช่าบ้านจากทางราชการ และการที่ไม่จัดผู้มีสิทธิเบิกค่าเช่าบ้านเข้าอยู่อาศัย หรือการที่ได้กำหนดแนวปฏิบัติให้ผู้มีสิทธิยื่นความประสงค์เป็นลายลักษณ์อักษรขอเข้าอยู่อาศัย หากข้าราชการที่มีสิทธิเบิกค่าเช่าบ้านไม่ยื่นความจำนงขอเข้าอยู่อาศัยก็ไม่จัดให้เข้าพัก จึงเป็นแนวปฏิบัติที่ขัดแย้งกับหลักการดังกล่าว และส่งผลให้เกิดความเสียหายเนื่องจากต้องจ่ายค่าเช่าบ้านให้ข้าราชการ โดยไม่สมควร

12. เหตุผลในการประกาศใช้พระราชกฤษฎีกาฉบับนี้ คืออะไร

ตอบ   โดยที่พระราชกฤษฎีกาว่าด้วยค่าเช่าบ้านข้าราชการที่ใช้บังคับอยู่ในปัจจุบันมีบทบัญญัติบางประการที่ไม่ชัดเจนทำให้เกิดปัญหาในการตีความและการวินิจฉัยสิทธิการได้รับค่าเช่าบ้านข้าราชการ อีกทั้งเพื่อเป็นการบรรเทาความเดือดร้อนด้านที่อยู่อาศัยของข้าราชการ จึงสมควรปรับปรุงหลักเกณฑ์และเงื่อนไขในการเบิกค่าเช่าบ้าน ค่าเช่าซื้อ และค่าผ่อนชำระเงินกู้เพื่อชำระราคาบ้านให้เหมาะสมยิ่งขึ้นนอกจากนี้ เนื่องจากได้มีการปรับปรุงบัญชีอัตราเงินเดือนและเงินประจำตำแหน่งข้าราชการตุลาการท้ายพระราชบัญญัติระเบียบข้าราชการฝ่ายตุลาการศาลยุติธรรม พ.ศ. ๒๕๔๓ และบัญชีอัตราเงินเดือนและเงินประจำตำแหน่งข้าราชการอัยการท้ายพระราชบัญญัติเงินเดือนและเงินประจำตำแหน่งข้าราชการอัยการ พ.ศ. ๒๕๔๔ จึงต้องปรับปรุงบัญชีอัตราค่าเช่าบ้านข้าราชการให้สอดคล้องกับบัญชีอัตราเงินเดือนและเงินประจำตำแหน่งดังกล่าว จึงจำเป็นต้องตราพระราชกฤษฎีกานี้